« بسم الله الرحمن الرحیم »
ویژه نامه ی علمی،خبری
اختروش
شماره ی سوم - مرداد 1387
سردبیر:
فاطمه حیدری
هیات تحریریه (به ترتیب حروف الفبا)
سهیلا بهرامی، فاطمه حیدری ، مریم محمدی، پانته آ نیک زاد چالش تری
همکاران این شماره: مهرناز شمسی پور ، مریم کاظمی ،راضیه مرادی
صفحه آرایی و عکس:
فاطمه حیدری
باتشکر از خانم طیبه حیدری
آدرس اینترنتی:
www.aerospace1.persianblog.ir
از 18 تا 24 مرداد ماه :
رگبار شهابی پرساووشی در آسمان این شبها، یکی از زیباترین مناظر را تشکیل می دهد.آنچه که این شبها را می تواند دلپذیر تر نماید استقرار رصد کنندگان در مکان صحیح و رصد در تاریخ و زمان مناسب می باشد،ضمن اینکه ممکن است کار به تماشای مناظر بسیار زیبا نیز ختم شود. از ساعاتی بعد از نیمه شب تا سحرگاه روز 21 مرداد ، بهترین ایامی خواهد بود که بتوان رگبار شهابی پرساووشی را در آسمان مشاهده کرد. باید امیدوار بود که ماه درخشنده ای هم در آسمان نباشد، تا امکان دیدار شهابهای کم فروغ میسر باشد. اما اگر ماه هم باشد،باز میتوان شهابهای درخشنده تر را در آسمان دید. رگبار شهابی پرساووشی یکی از معروفترین بارشهای شهابی سال است. علت این است که این حادثه در وسط تابستان رخ می دهدکه امکان دارد بعضی از مردم خارج از منازل خود بوده و بخواهند به آسمان هم سری بزنند. اما علت واقعی مربوط به فعالیت این رگبار است.در حقیقت این رگبار زمانی هم به عنوان زیبا ترین شهاب باران سال بوده است. اما در سالهای اخیر رگبار شهابی جوزایی که در آذر ماه اتفاق می افتد، آن را به کناری رانده است. به هر تقدیر رگبار شهابی پرساووشی به طور سنتی دارای تعداد زیادی شهاب درخشان می باشد، که ممکن است به طور زیبایی در هوا منفجر شوند و از خود قطعاتی را جدا کرده و گاهی دمهای کوتاه دود مانندی از خود نشان دهند«این مورد به نام دنباله دودی خوانده می شود » درخشان ترین شهابهای این رگبار ممکن است از روشنترین ستارگان آسمان هم درخشنده تر باشد. بسیار مشکل خواهد بود که با توجه به شرایط محیطی محل رصد« درجه ی آلودگی نوری و میزان ابر » ، تعداد دقیق شهابهای قابل دید را پیش بینی کرد. اگر در زمان شهاب باران، ماه در آسمان نباشد شما باید بین 20 تا 30 شهاب در ساعت را قبل از سحر در آسمان روز 21 مرداد ببینید.در این زمان نقطه ی نور باران رگبار ، بر بالای سر قرار دارد.اگر خطوط ترسیمی شهاب ها در آسمان را به عقب ادامه دهید به نقطه ای در آسمان می رسید که دقیقا در شمال شرقی « خوشه ی جفتی » در صورت فلکی پرساووش است. گبار شهابی پرساووشی حاصل برخورد به جا مانده های دنباله دار سویفت-توتل است که برای اولین بار در سال 1862 میلادی در آسمان مشاهده شده است. ستاره شناسان ، دوره ی گردش آن را 120 سال تعیین کرده اند و این بدان معناست که باید پس از هر 120 سال این دنباله دار به نقطه ی قبلی خود باز گردد. اما در سال 1982 سویفت-توتل این کار را نکرد و به نقطه ی مورد انتظار باز نگشت و در سالهای نزدیک به این تاریخ هم در آسمان دیده نشد. در سال 1991 رگبار پرساووشی از خود فعالیت بیشتری نسبت به سال قبل نشان داد و این دلیلی بود که عده ای گمان برند این دنباله دار ، سال بعد یعنی 1992 بر خواهد گشت. در حقیقت این اتفاق هم افتاد و در ماه پایانی سال 1992 «دسامبر » دنباله دار از نزدیکی خورشید عبور کرد و در اوت 1993 «مرداد 1372 » جلوه خاصی را به عنوان فعالترین رگبار قرن از خود به جا گذاشت. اگر آسمان محل زندگی شما احتمالا در 21 مرداد ابری بود ، نا امید نشوید ، زیرا این رگبار برای مدت یک ماه فعال خواهد بود ، لذا از یک هفته قبل تا یک هفته بعد ، حالت حداکثر را کم و بیش دارد و برای رصد کنندگان شهابها ، فرصت خوبی محسوب می گردد. در ساعات اولیه ی بامداد « از حدود ساعت 4 تا روشن شدن هوا » به بیرون از شهر بروید و بر بالای سر خود به سمت شمال شرقی نگاه کنید و از دیدن شهابها لذت ببرید.
رگبار امسال :
بارش شهابی پرساووشی 27 تیر هر سال همزمان با برخورد زمین با توده ذرات فعال می شود و تعداد شهابهای آن به تدریج افزایش می یابد تا در حوالی 22 مرداد به اوج خود می رسد. در این هنگام زیر آسمان تاریک می توان شاهد 60-40 شهاب در ساعت بود.پس از آن تعداد شهابها به تدریج کاهش می یابد تا اینکه در 3 شهریور با خروج زمین فعالیت آن به پایان می رسد. امسال اوج بارش شهابی پرساووشی صبح 22 مرداد اتفاق می افتد. کانون بارش در ساعت 9 شب طلوع می کند و تا صبح در بالای افق قرار خواهد داشت. بنابراین پیشنهاد می شود رصد اصلی را از شامگاه 21 مرداد تا صبح 22 مرداد انجام دهید. امسال نور ماه هیچ مزاحمتی برای رصد نخواهد داشت و اگر مکان رصدتان تاریک و به دور از نور باشد، شاهد شهابهای زیادی خواهید بود.
منبع:راهنمای هفتگی آسمان شب و parssky
نویسنده:سهیلا بهرامی
بسم تعالی
وقتی برای اولین بار کسی در مورد جرم ، اندازه و دمای خورشید چیزی می شنود آن چنان به هیجان می آید که مشتاق می شود بیش تر بداند؛ بداند که این خورشید که برای اولین بار در ذهنش نماد عظمت بود عضوی کوچک از خانواده ای با شکوه است و از این شکوه جلال به ستایش خدا روی می آورد و او را که خالق این عظمت و شکوه است می ستاید ، و چه خوب ایرانیان باستان به عظمت خدا پی برده بودند و همین دلیل آن ها برای پیشتاز بودنشان در جهان علم نجوم بود. آن زمانی که ، اروپاییان کتاب های ایرانیان را ترجمه می کردند و به اکتشافات و ذهن خلاق ایرانیان آفرین می گفتند. اما چرا همین ایرانیان بعد از دوره ی صفویه دست از این علم کشیدند و به چیزهایی دیگر روی آوردند؟ به طوری که هر کجای دنیا از ایرانیان سخنی به میان آید کلمه ای در مورد نجوم ایران زده نخواهد شد.
سال1388 (2009 میلادی) که سال جهانی نجوم نام گرفته است شاید بهانه ای باشد برای تکرار آن روزها ! ما همان ایرانیان مسلمان هستیم که بیش تر از هر کار دیگر به شناخت خدا نیاز داریم.
به امید آن که دوباره آن روزی برسد که به جای ترجمه ی کتاب های اروپاییان آن ها کتاب های ما را ترجمه کنند.
آسمانتان پر از ستاره های نورانی
فاطمه حیدری
F_heidari_16@yahoo.com
از روز 13 فروردین ایرانیان همراه با مردم سایر نقاط جهان به آسمانها چشم خواهند دوخت. یکی از مهمترین برنامههای سال جهانی نجوم با نام 100 ساعت نجوم از این روز در سراسر جهان آغاز شده و در طول 3 روز بعدی ادامه خواهد یافت. در این 100 ساعت مردم زمین فرصت خواهند یافت تا زیباییهای آسمان را بار دیگر ببینند و به کشف زیباییهای چشم نوازی بپردازند که سالهاست به سبب زندگی در جامعه مدرن و شهری فرصت تماشای آنها را از دست دادهاند. 100 ساعت نجوم رویدادی بسیار مهم است که در آن جهان به آسمان نگاه خواهد کرد. برای ما ایرانیان آغاز این پروژه با روز طبیعت (13 فروردین) همراه شده است. روزی که به بهانه توجه به طبیعت شاید بتوان نگاهی هم به طبیعت فراموش شده آسمان شب انداخت.در این ایام بسیار درباره سال جهانی نجوم شنیدهایم، اما تکرار برخی این موضوعات مهم و خواندن چندباره آنها بیضرر است و یکی از حدیثهایی که تکرار مکرر آن لازم است نقش تاریخی ایرانیان در رشد دانش ستارهشناسی است.
برای رسیدن به این آمار، باید علاقه جوانان و نوجوانان را برانگیخت و فرصتهایی مانند100 ساعت نجوم میتواند علاقه افراد برای ورود به این جریان علمی را بیشترکند و باعث شود تعداد بیشتری از نوجوانان علاقهمند به ورود به رشته ستارهشناسی و از آن مهمتر علوم پایه شوند چرا که نجوم در واقع در تقاطع علوم مختلف از ریاضیات و فیزیک گرفته تا زیستشناسی و شیمی و مهندسی قرار گرفته است.فرصتی مانند 100 ساعت نجوم فرصتی نیست که بسادگی از دست رود. شما هم شاید بتوانید در این فعالیت به عنوان شرکتکننده یا برگزارکننده مشارکت داشته باشید.13 فروردین آغاز پروژهای جهانی است که ایرانیان مشارکت فعالی در آن دارند و امید میرود دستاورد بزرگی هم برای ایرانیان داشته باشد.
نگاهی به نقشه جهان که مکانهای برگزاری رویدادها برروی آن حک شده است و میتوانید نسخه به روز شده آن را در وب سایت این پروژه در نشانی www.100hoursofastronomy.org بیابید، نشان میدهد در این بازه زمانی مردم بسیاری از نقاط جهان به آسمان چشم خواهند دوخت. این افراد فراغ از مرزها و اختلافات به واقعیت بسیار بزرگتری نگاه خواهند کرد که همه ما را در بر گرفته است. این فرصت بینظیری است که با حضور در مراکز اعلام شده که فهرست آنها را میتوانید در نشانی ذکر شده در بالا بیابید، شما هم میتوانید به سیل مردمانی بپیوندید که قصد دارند در این سال دید بزرگتری به محیط اطرافشان پیدا کنند.
سال جهانی نجوم دارای یازده پروژه اصلی و هفت پروژه ویژه است که توسط اعضای سال جهانی نجوم و کمیته اجرایی اتحادیه بین المللی نجوم طرح ریزی شده اند . این برنامه های جهانی مبنی بر موضوعات ویژه ای هستند که در مجموع ، راههای دستیابی به اهداف اولیه سال جهانی نجوم را ارایه می دهند. پروژه ها و مشارکت جهانی ای که این برنامه ها بوجود می آورند ، کلید موفقیت این سال خواهند بود.
منبع : Jamejamonline.com www.astronomy.ir
از همه ی شما عزیزان به خاطر علاقه ای که به نجوم دارید تشکر می کنم
من به مدت 3 ماه فرصت به روز کردن وب لاگ رو ندارم
بعد از اون همه ی تلاشم را برای بهتر شدن وب لاگ خواهم کرد
سال نو را هم به تک تک شما تبریک می گم