لَهُ مَقَالِیدُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن یَشَآءُ وَ یَقْدِرُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ (سوره شوری آیه 12)
کلیدهای آسمانها و زمین برای اوست، برای هر که بخواهد رزق را توسعه میدهد و یا تنگ میگیرد، همانا او به هر چیز آگاه است (و توسعه و تضییق او بر اساس علم و حکمت است).
«مقالید» جمع «مِقلید» به معنای کلید است. کلید وسیله بستن و باز کردن است و کسی که کلید زمین و آسمان را دارد میتواند رزق را باز کرده یا ببندد.
کلیدهای هستی گاهی عوامل مادی است که واسطه فیض میشوند، نظیر باران که وسیله زنده شدن خاک و زمین میگردد، «فاحیی به الارض»(1) گاهی نیز اسمای الهی است که نمونه آن را در دعای سمات میخوانیم: «اسئلک باسمک الّذی اذا دُعیت به علی مغالق ابواب السماء للفتح بالرّحمة انفتحت...» خداوندا! تو را به آن اسمی میخوانم که اگر بر درهای بستهی آسمانها خوانده شود، با رحمت تو گشوده میشود.
توسعه یا تنگی رزق نشانهی مهر یا قهر الهی نیست، زیرا قرآن میفرماید: «فلا تعجبک اموالهم ولا اولادهم انما یرید اللّه لیعذبهم بها»(2)
در پاسی از شب گذشته، رو در رو با قرآن در دیالوگی کاملاً زنده، ناگاه فضا تغییر می کند، سکوت شب می شکند، درب و دیوار آرامش خاص خود را از دست می دهند، نوری ساطع می گردد و آنگاه قرآن به سخن می آید و جملات شهودی خود را با زبان حال در دل سالک چنین نجوا می کند:
1 مگر من کتاب شما مسلمانان نیستم.
2 مگر من شفا و رحمت از جانب پروردگار نیستم.
3 مگر من آخرین کتاب الهی و فرستاده شده نزد آخرین پیامبر نیستم.
4 مگر قرار بر آن نیست که دنیا و آخرت شما را آباد کنم.
5 مگر من نجات دهنده شما از ورطه های هولناک قیامت نیستم.
6 مگر من کسانی همچون نبی مکرم اسلام و دوازده امام را تربیت نکرده ام.
7 مگر کسانی همچون سلمان و ابوذر و مقداد و کمیل و ... شاگردان مکتب من نیستند.
8 مگر کسانی همچون شیخ صدوق، شیخ طوسی، شیخ مفید، ملاصدرا، شیخ انصاری، علامه طباطبایی، امام خمینی و .... از خرمن من توشه نچیدند.
گاه چگونگی تلاوت قرآن مشمول احکام تکلیفی شرعی میگردد; گرچه این فصل بهطور عام، زیر مجموعه آداب تلاوت است که از جمله آنهاست: تلفظ صحیح کلمات قرآن، گوش دادن به تلاوت قرآن، تلاوت و حفظ قرآن، جواز خواندن متفرّق، نگهداری مصاحف، خواندن غلط از روی عذر و غفلت و ناتوانی و قرائت در هر مکان و هر زمانی که ممکن است و به هر یک از قرائتهای رایج و مشهور در جامعه اسلامی و عدم جواز مسّ قرآن بدون وضو برای عموم و بدون غسل برای شخص جُنُب و حائض و....
1- کسی که لهجه دارد و قرآن را میخواند، اگر در ذهنش بداند که تلفظ صحیح کلمه قرآنی چگونه است، ولی نتواند آن را به زبان بیاورد و یا اشتباه بخواند، آیا آنگونه که میخواند، مورد قبول پروردگار قرار میگیرد و یا حتماً باید به صورت صحیح تلفظ نماید؟
آری، مورد قبول خداوند متعال واقع میشود; همانگونه که در روایات نیز آمدهاست. از امام صادق(ع) نقل شده که رسول خدا(ص) فرمود:«مرد عجمی از امت من قرآن را عجمی میخواند، چون نمیتواند[ مراعات تجوید و محسّنات قرائت را نمیکند یا اعراب را غلط میخواند] و فرشتگان آن را به عربی صحیح بالا میبرند.»[1] گر چه شایسته است انسان قرائت صحیح و قواعد تجوید را فراگیرد و در حد امکان رعایت نماید، زیرا کمال قرائت قرآن و ثواب بیشتر آن بسته به رعایت بیشتر آداب تلاوت آن است.
امام حسن عسکری علیه السلام خصوصیتی برای برآورده شدن حاجات اخروی دارد. معصومین علیهم السلام گرچه هر کدام از آنان وسیله ای برای بندگان خدا در جمیع حوائج می باشند ولی هر کدام خصوصیتی برای بعضی از حاجتها دارا می باشند چنانچه دعای توسل شاهدی بر این مطلب است. رسول خدا صلی الله علیه آله وسلم و دختر بزرگوارش خضرت فاطمه زهرا علیها السلام و امام حسن و امام حسین علیهم السلام در حاجت ها مربوط به بدست آوردن طاعت خدا و خشنودی او خصوصیتی دارند. امیرالمومنین علیه السلام خصوصیتی در مورد انتقام از دشمنان و بر طرف نمودن ظلم ظالمین دارد. امام سجاد علیه السلام خصوصیتی در مورد ستم پادشاهان و القاءات و وسوسه های شیطان دارد. امام باقر علیه السلام و وامام صادق علیه السلام خصوصیتی در کمک گرفتن در مورد آخرت دارند. امام کاظم علیه السلام خصوصیتی در مورد سلامتی کامل از بیماری ها و دردهایی که مردم از آن گریزانند دارد. امام رضا علیه السلام خصوصیتی در مورد ترس های مسافرت در دریا و خشکی و زمین های بی آب و علف و بدون آبادی و سکنه دارد. امام جواد علیه السلام خصوصیتی در مورد توسعه روزی و بی نیاز شدن از آنچه در دست مردم است دارد. امام هادی علیه السلام خصوصیتی در مورد قضای نافله ها و احسان به برادران مومن و به کمال رسیدن طاعت های پروردگار دارد. امام حسن عسکری علیه السلام خصوصیتی در کمک نمودن در مورد آخرت دارد. و امام عصر ما، پناهگاه امید و حافظ ما، نور ما و زندگی ما، امام مهدی (عج) جامع تمام خصوصیات مذکوره بوده و برای حاجات دیگر نیز توسل به او مناسب است.
و این روز را همانطور که سایر روزهای شریف را به پایان می رسانند ختم نموده و ماه را نیز با آنچه ماه های دیگر را ختم کردیم به پایان می رسانیم.
منبع: مراقبات آیت الله جواد ملکی تیریزی (ره)
تنظیم برای تبیان: سید پیمان صابری
در خلوت هم از گناه بپرهیز
اِتَقوا مَعاصِیَ اللهِ فِی الخَلَواتِ فَاِنَّ الشاهِدَ هُوَ الحاکِم
در خلوت و تنهایی هم، از گناه بپرهیزید، زیرا همان که گناه شما را میبیند او خودش نیز درباره آن، داوری خواهد کرد.
امام صادق علیه السلام میفرماید: آنکه در تنهایی مرتکب گناه میشود، مثل کسی است که در یک کشتی، داخل اطاقک خصوصی خود، نشسته است و کف آن را سوراخ میکند. گرچه کسی شاهد این عمل زشت و نادرست نیست، تا از آن جلوگیری کند، یا آن شخص را به مجازات رساند، ولی چنین کسی، مجازات عمل خود را خواهد دید، زیرا به خاطر کار زشت او، دیگران هم صدمه خواهند دید. چون سرانجام، آب دریا، از سوراخ آن اتاقک بالا خواهد آمد، و همه کشتی را، با تمام سرنشینان آن غرق خواهد کرد.
پس گناه، اگر در خلوت و تنهایی هم صورت گیرد، هم شخص گناهکار را به مجازات خواهد رسانید، هم بر روی جامعه اثر بد خواهد گذاشت.
انسان هر چند در خلوت و تنهایی مرتکب گناه شود، و کسی هم شاهد او نباشد، ولی خداوند، او را میبیند و شاهد گناه اوست. به این ترتیب، شخص گناهکار، در روز رستاخیز، از داوری خداوند توانا و بینا که خود، آن گناه را دیده است- هیچ راه فراری نخواهد داشت.
تنظیم برای تبیان: گروه دین و اندیشه – حسین عسگری
نهج البلاغه؛ حکمت 324