آبان ماه امسال، شرکت مایکروسافت نسخه نهایی سیستم‌عامل جدید خود را با نام "ویندوز ویستا" به سازندگان سخت‌افزار ارائه کرد و بدین ترتیب کار توسعه ویندوز ویستا به پایان رسید و مایکروسافت رسماً درگیر توزیع و فروش این سیستم‌عامل جدید شد. از سال قبل نسخه‌های بتای این سیستم‌عامل در اختیار همگان قرار گرفت و کم و بیش روی رایانه‌های شخصی گسترش یافت. در این نوشتار می‌خواهیم به هشت سؤال مهم در مورد ویندوز ویستا پاسخ دهیم که ممکن است به ذهن هر شخصی که به تازگی با این محصول مایکروسافت آشنا شده است، خطور کند.

‌ویندوز ویستا کی در اختیار عموم قرار خواهد گرفت؟

مطابق زمانبندی مایکروسافت، در ُنهم آذر ویندوز ویستا به شرکت‌های بزرگ عرضه شد و در تاریخ سه‌شنبه دهم بهمن در اختیار عموم قرار گرفت. بنابراین خریداران خانگی می‌توانند، پس از این تاریخ به تهیه ویندوز ویستا با بسته‌بندی جدید اقدام نمایند. در این بسته جز DVD ویستا، کتاب راهنمای استفاده از آن نیز جای داده شده است.

حداقل مشخصات لازم برای نصب و اجرای ویندوز ویستا، داشتن پردازنده‌ای با سرعت هشتصد مگاهرتز، حداقل رم 512 مگابایت، و کارت گرافیک با دقت 800 *600 است. هنگامی که ویستا در هارددیسک نصب می‌شود، برای کار کردن به فضایی در حدود پانزده گیگابایت نیاز دارد. بنابراین پارتیشنی که ویستا در آن نصب می‌شود، باید حداقل بیست گیگابایت ظرفیت داشته باشد.

توجه داشته باشید که برای استفاده از جلوه‌های ویژه بصری و جدید ویندوز ویستا (موسوم بهWINDOWS AERO) لازم است کامپیوتر شما به دست کم یک گیگابایت حافظه RAM، پردازنده‌ای با سرعت حداقل یک گیگاهرتز و کارت گرافیکی با حداقل 128 مگابایت رم مجهز باشد.

برای نصب نسخه‌های حرفه‌ای ویستا به درایو DVD نیاز دارید؛ زیرا این نسخه‌ها فقط روی DVD ارائه خواهند شد، ولی مایکروسافت در نظر دارد پایین‌ترین نسخه ویستا را روی سی‌دی ارائه کند تا دارندگان کامپیوترهای قدیمی نیز قادر به نصب و استفاده از آن باشند.

لازم به ذکر است که مشخصات سخت‌افزاری ارائه شده در اینجا، حداقل‌ها هستند و مسلماً برای کارکرد روان با سرعت مناسب، باید از سخت‌افزارهای بهتری استفاده کرد. مثلاً حداقل مقدار RAM که مایکروسافت توصیه می‌کند، یک گیگابایت است.

این سیستم عامل در شش نگارش ارائه شده است که عبارتند از:HOME PREMIUM ،HOME BASIC ،STARTER ،ULTIMATE ،ENTERPRISE و BUSINESS.

پایین‌ترین نگارش آن، STARTER و بالاترین آن ULTIMATE است. جالب است بدانید که مایکروسافت تصمیم گرفته است نسخه STARTER را فقط در کشورهای با درآمد پایین عرضه کند و فروش آن در کشورهایی که از نظر بانک جهانی دارای درآمد بالا هستند، ممنوع است.

نسخه ULTIMATE بالاترین و کامل‌ترین نگارش ویستا است که امکانات فراوانی برای محیط‌های کاری، تفریح و سرگرمی دارد. نگارش‌های دیگر هر کدام برای کاربری خاصی در نظر گرفته شده‌اند. مثلاً دارندگان کامپیوترهای خانگی با تهیه نسخه HOME PREMIUM می‌توانند از بهترین امکانات مالتی‌مدیا برای تماشای فیلم، اجرای بازی، رایت DVD و.... استفاده کنند.

در این نگارش تمامی امکانات WINDOWS XP MEDIA CENTER و WINDOWS XP TABLET PC وجود دارد. مایکروسافت تولید این دو نوع ویندوز را که در خانواده ویندوزاکس‌پی بودند، متوقف ساخته و تمامی آن امکانات را در نسخه VISTA HOME PREMIUM جای داده است. کسانی که می‌خواهند در شرکت‌ها و محیط‌های اداری از ویستا استفاده کنند، می‌توانند نگارش BUSINESS ویستا را تهیه کنند که شامل WINDOWS MEETING SPACE است و امکانات برگزاری جلسات و کنفرانس‌ها را به صورت غیرحضوری و توسط وب و شبکه فراهم می‌سازد.

WINDOWS MOBILITY CENTER امکان نمایش فایل‌های POWER POINT را فراهم می‌سازد. در نگارش HOME BASIC امکانات مالتی‌مدیای پر قدرت و قوی وجود ندارد. همچنین در این نگارش از سیستم جدید گرافیکی که برای نمایش محیط ویندوز به کار رفته، استفاده نشده است. نگارش ENTERPRIZE فقط برای شرکت‌های بزرگ IT در نظر گرفته شده است و امکاناتی خاص برای این دسته از کاربران دارد.

با استفاده از توضیحات داده شده در بخش قبلی می‌توانید نگارش مناسب را انتخاب کنید، ولی راه‌حل دیگر، استفاده از امکانی است که مایکروسافت برای کاربران در نظر گرفته است. قبل از شروع به نصب ویستا امکانی در نظر گرفته شده است که توسط آن به اینترنت متصل شوید و یک فایل ACTIVEX را دانلود کنید. این فایل کلیه امکانات سخت‌افزاری کامپیوتر شما را بررسی می‌کند و مناسب‌ترین نسخه را تشخیص می‌دهد.

لازم به ذکراست که در DVDای که توسط مایکروسافت عرضه می‌شود، تمامی نگارش‌های ویستا موجود است و هر کدام از نگارش‌ها را می‌توانید نصب نمایید و تا سی روز به طور رایگان استفاده کنید. در طی این سی روز باید اقدام به پرداخت وجه نگارش دلخواه نمایید و به طور آنلاین نسخه ویستا خود را اکتیو کنید. با اکتیو شدن ویستا، محدودیت سی روزه از بین می‌رود و می‌توانید به طور همیشگی از آن استفاده نمایید.

نصب ویستا بسیار آسان و بدون دردسر است. تمامی کار تقریباً به صورت خودکار انجام می‌شود. ابتدا DVD ویستا در داخل هارددیسک به طور موقت کپی می‌شود که در حدود پنج دقیقه وقت لازم دارد وسپس نصب ویستا از داخل هارددیسک آغاز می‌شود. سرعت نصب به مشخصات کامپیوتر بستگی دارد، ولی به طور متوسط یک ساعت طول می‌کشد.

در هنگام نصب می‌توانید شماره سریال ویستا را وارد کنید، ولی این امکان نیز فراهم آورده شده است که این‌کار را به بعد از نصب موکول کنید.

توضیح امکانات جدید ویستا خود می‌تواند یک کتاب باشد، ولی به طور خلاصه به چند مورد اشاره می‌کنیم.

‌امنیت: امنیت در ویستا بسیار بالاتر از سیستم‌عامل‌های دیگر مایکروسافت است. مایکروسافت در ویستا یک نرم‌افزار ضد جاسوس به نام MICROSOFT DEFENDER اضافه نموده است که با امکان آپدیت شدن روزانه، فایل‌های مخرب و جاسوس را شناسایی و پاک‌سازی می‌کند. اینترنت اکسپلورر هفت، خود امنیت بیشتری را در هنگام کار با اینترنت تضمین می‌کند. همچنین فایروال ویندوز ویستا جلوی انواع حملات و خرابکاری‌ها را خواهد گرفت. بنابراین با داشتن ویستا با اطمینان بیشتری می‌توانید از اینترنت استفاده کنید.

جست‌وجو: امکان جست‌وجو در ویستا بهبود فراوانی یافته است. در محیط‌های اداری یکی از مهم‌ترین مشکلات، امکان یافتن فایل‌ها و پرونده‌های مورد نظر در حداقل زمان است. با داشتن ویستا خیلی سریع‌تر و راحت‌تر به فایل‌های گمشده دسترسی خواهید یافت!

محیط گرافیکی: محیط گرافیکی ویندوز ویستا که AERO نام دارد، محیطی زیباتر و پویاتر را به وجود آورده است. البته استفاده کامل از این محیط گرافیکی، مشروط به داشتن سخت‌افزاری مناسب است. فناوری جدید استفاده شده در این محیط گرافیکی باعث شده است محیط کار ویندوز بسیار سریع‌تر و روان‌تر باشد.

برنامه‌های اضافه شده به ویستا عبارتند از: PHOTO GALLERY ،IE7،MEDIA PLAYER11 ،GAME EXPLORER ،PARENTAL CONTROLL و MICROSOFT DEFENDER.

بنابر نظر شخصی نگارنده استفاده از ویستا در کامپیوترهایی که به طور مرتب از آن‌ها استفاده می‌شود، مانند کامپیوترهای محیط‌های اداری، در حال حاضر مناسب نیست؛ زیرا اولاً اگر سخت‌افزار کامپیوتر شما به اندازه کافی جدید و خوب نباشد، قادر به استفاده از امکانات مفید ویستا نخواهید بود و سیستم‌عاملی در حد WINDOWS XP خواهید داشت. البته با کارایی کمتر؛ چرا که سخت‌افزار شما توانایی لازم را ندارد.

نکته قابل توجه دیگر آن است که بنا بر پیش‌بینی مایکروسافت، حداقل شش‌ماه زمان لازم است تا ارائه‌کنندگان سخت‌افزار درایورهای مناسب ویستا را که در DVD ویندوز ویستا موجود نیست، عرضه نمایند. اجرای بعضی از نرم‌افزارها نیز ممکن است مشکل داشته باشد. سازندگان نرم‌افزار نیز آپدیت‌هایی ارائه می‌دهند تا نرم‌افزارشان با ویستا سازگاری کامل داشته باشد. ولی در هر صورت ویندوز ویستا سیستم‌عاملی است که مطمئناً ارزش استفاده و تجربه را دارد.