فکر کنید 107
محل اتصال اندام های حرکتی به اسکلت در آن ها به هم شباهت دارد.
بله – محل اتصال پا و اندازه به سرعت جانور کمک می کند . مثلا در خزندگان که دست و پا در جوانب بدن قرار دارد شکم جانور روی زمین کشیده شده و سرعت جانور کمتر می شود. اما در جانوران پستاندار که دست و پا مانند ستون در زیر بدن قرار گرفته است جاندار با سرعت بیشتری حرکت می کند.
فکر کنید صفحه ی 108
شکارچی شکار خود را می خورد و به عنوان غذا مصرف می کند اما انگل بر روی بدن میزبان خود یا درون آن زندگی می کند و از آن استفاده ی غذایی به عمل می آورد و میزبان خود را نمی کشد.
فکر کنید صفحه ی 108
کم تحرکی جانداران مشکل مهمی برای آن ها محسوب می شود . این جانداران باید برای یافتن غذا , دفاع از خود .
با به حرکت در آوردن آب غذا را به طرف خود می کشند . با پوشش های محکم (اسکلت خارجی) از خود دفاع می کنند
مقایسه کنید صفحه ی 109
با توجه به این که نوع دندان های هر جاندار رژیم تغذیه جانور را تعیین می کند می توان نوع تغذیه جانور را تعیین کرد. در گوشت خواران مانند سگ و کوسه ماهی دندان های نیش که تیز و برنده اند پیشرفت کرده است.
در علف خواران دندان های آسیا که مخصوص له یا آسیا کردن دیواره ی سلولی گیاهان است مانند گوسفند رشد یافته است و در انسان که رژیم غذایی همه چیز خواری دارد همه ی انواع دارد پیش , نیش و آسیا رشد یافته است.
طول دستگاه گوارش گوشت خواران با علف خواران متفاوت است . در علف خواران اندازه و طول دستگاه گوارش زیاد است . مانند : گاو که معده ی چهار قسمتی و روده ی باریک دراز دارد. اما طول لوله ی گوارش گوشت خواران مانند سگ کوتاه است.
فکر کنید صفحه ی 109
پرندگان دارای عضلات قوی پرواز هستند . بنابر این برای سوخت و ساز غذا و تولید انرژی به اکسیژن زیادی نیاز دارند همچنین بدن آن ها توسط دستگاه تنفس بخشی از گرمای خود را از دست می دهد. بنابر این در بدن آن ها علاوه بر شش ها کیسه ها هوادار وجود دارد تا بتواند هوای کافی را به بدن جاندار برساند.و وجود کیسه های هوا موجب سبک شدن پرنده می شود.
طراحی کنید صفحه ی 111
در سطح بدن اسفنج ها سوراخ های ریزی وجود دارد که آب از طریق این سوراخ ها وارد بخش درونی بدن جانور می شود . غذا نیزهمراه با آب از طریق این سوراخ ها وارد بدن این جاندار می شود و برخی از سلول ها با حرکت خود مواد غذایی را از آب می گیرند .
اسفنج ها به خون نیاز ندارند زیرا جریان آب اکسیژن و غذا را به سلول ها می رساند.
فکر کنید صفحه ی 112
بدن کیسه تنان مانند کیسه است زیرا فقط با یک مجرا به بیرون ارتباط پیدا می کند در نتیجه هم به منزله ی دهان و مخرج است.
بازوهایی که در اطراف دهان کیسه تنان وجود دارد با حرکت آب و گرفتن مواد غذایی , نیاز کیسه تان را تامین می کنند.
در سطح بعضی از این بازو ها سلول های گزنده ای وجود دارد که می تواند نوعی زهر فلج کننده از خود ترشح کند و طعمه را بی حس کرده و جاندار به عنوان غذا مصرف می کند.
بحث کنید صفحه ی 113
دلقک ماهی در کنار شقایق دریایی زندگی می کند و جانوران دیگر نمی توانند آن را شکار کنند
وجود دلقک ماهی سبب نزدیک شدن جانوران دیگر به شقایق دریایی می شود و غذای شقایق تامین می شود.
مشاهده کنید صفحه ی 115
بخشی از صدف حلزون در سرکه حل شده است زیرا صدف حلزون اسکلت آهکی است و در داخل سرکه که اسیداست, حل می شود.
حباب های حاصل نشانه ی یک تغییر شیمیایی است. این حباب ها گاز کربن دی اکسید است.
مشاهده کنید صفحه ی117
کفشدوزک مانند صیاد شته را شکار می کند و به عنوان غذا مصرف می کند .
بله – مفید است. می دانیم که شته ها از شیره ی پرورده ی گیاهان تغذیه می کنند و به عنوان یک آفت به مزارع آسیب می رسانند. بنابر این کفشدوزک با خوردن شته ها به نوعی برای انسان مفید است .
کفشدوزک ابتدا بال های قاب مانند قرمز جلویی را از هم باز می کند و دو بال تا شده نازک و بلند که در زیر آن وجود دارد بیرون می آید و می تواند پرواز کند.
کفشدوزک ازگروه جانوران قاب بال است . و پوشش روی بال ها قدرت پرواز آن ها را کاهش می دهد .
اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ی 117
در انتهای شکم بسیاری از عنکبوت ها سه جفت اندام ترشح کننده ی تار وجود دارد . هر کدام از این اندام ها از صد ها لوله ی باریک تشکیل شده است . ماده ی تار از درون این لوله ها عبور می کند و ترشح می شود و پس از خروج از بدن در برابر هوا سخت شده و تار به وجود می آید.
از پروتئین
به منظور ساختن دام , محافظت از تخم ها , پوشاندن سطح داخلی لانه . برخی از عنکبوت ها نیز به وسیله ی تار از جایی به جای دیگر می روند.
فکر کنید صفحه ی 117
مگس ها از شیرابه های مواد غذایی استفاده می کنند . آن ها با استفاده از خرطوم خود شیرابه ها را به داخل دهان می رسانند . مگس ها گاهی بزاق خود را بر روی مواد جامد می ریزند و آن ها را حل کرده و به صورت شیرابه مصرف می کند که در این حالت مقداری از میکروب های دهان خود را وارد محیط های غذایی می کند.
بیشتر بدانید صفحه ی 117
چشم های مرکب بیش از 2000 عدسی دارد. این چشم ها رنگ اجسام را تشخیص می دهند اما چشم های ساده در حشرات برای تشخیص نور و تاریکی اند.
مشاهده کنید صفحه ی 118
نوزاد ملخ وقتی از تخم خارج می شود شبیه ملخ بالغ است اما بخش هایی از بدنش ناقص است که در دوران رشد خون با چند بار پوست اندازی کامل می شود . اما نوزاد پروانه وقتی از تخم خارج می شود هیچ شباهتی به جاندار بالغ ندارد. که در حین رشد به جاندار بالغ تبدیل می شود.
تغییرات پروانه
دگردیسی ملخ ناقص است و جاندار در سه مرحله بالغ می شود. اما دگردیسی پروانه چهار مرحله دارد که عبارتند از : تخم نوزاد کرمی شکل , شفیره و حشره ی بالغ .
مشاهده کنید صفحه ی 120
شنا به کمک باله ها انجام می شود . باله ها شامل باله های زوج و فرد اند. باله های سینه ای و شکمی زوج و باله های پشتی , مخرجی و دمی فرد اند. باله های زوج بیشتر برای حرکت , توقف و باله های فرد بیشتر برای حفظ تعادل به کار می گیرد.
هر آبشش از یک کمان آبششی و رشته های آبششی تشکیل شده است . کمان آبششی از جنس استخوان یا غضروف و رشته های آبششی در دو ردیف قرار دارند . تعداد آبشش ها در ماهی استخوانی چهار جفت است. و در زیر سرپوش آبششی قرار دارد.
پولک ها نازک , پهن و استخوانی هستند و از لایه ی جلدی پوست حاصل شده اند . تعداد آن ها در ماهی جوان و مسن برابر است . میزان رشد پولک ها در طول سال یکسان نیست و به مقدار مصرف مواد غذایی بستگی دارد. از شمارش تعداد حلقه های هر پولک سن ماهی تعیین می شود.
ادامه مشاهده کنید صفحه ی 120
خط جانبی از سلول های حسی تشکیل شده است که در طرفین بدن جاندار قرار دارند. این سلول ها قادر اند کوچک ترین تغییرات فشار را که در اثر ارتعاشات به وجود می آیند را درک کنند.
ماهی ها جشم های نسبتا بزرگی دارند و برخی از آن ها تا اعماق 750 متر که نور وجود دارد می بینند. برخی نیز در اعماق زندگی می کنند و با فرآیند لومینسانس نور تولید می کنند.
مثانه ی هوادار کیسه ی نازکی است که بین کلیه ها و اندام گوارشی وجود دارد و به مری مربوط است.گاز های اکسیژن , نیتروژن , کربن دی اکسید از خون وارد این کیسه ها می شوند و ماهی با تغییر این گاز ها در سطوح مختلف آب شنا می کند.
اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ی 120
خاویار تخم چند گونه از ماهیان ازون برون (استروژن) است این ماهی ها در دریاهای آب های شیرین و به خصوص دریای مازندران زندگی می کنند .
درشت ترین و مرغوب ترین این ماهی ها در آب های دریای مازندران وجود دارد .
پس از صید ماهی خاویار شکم آن ها را باز کرده و تخم ها را در تشتک هایی جمع آوری نموده و از طوری مخصوص عبور می دهند. تا از هم جدا شوند . سپس به آن ها نمک اضافه می کنند و با فشار درون قوطی کنسرو بسته بندی می شود.
اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ی 121
قورباغه ها و وزغ ها از دوزیستان بدون دم هستند . پوست قورباغه ها مربوط , نرم و نازک است. این جانداران تنفس پوستی دارند بنابراین در نزدیک آب زندگی می کنند.
اما وزغ ها پوست خشک , سخت و زبر دارند که از زگیل هایی پوشیده شده است. این جانداران تا حد زیادی از آب فاصله گرفته اند و نسبت به قورباغه ها پیشرفته ترند.
این جانداران با شکار حشرات و کرم ها مواد مورد نیاز خود را تامین می کنند.
اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ی 122
آفتاب پرست بدنی پهن دارد که از دو پهلو به هم فشرده شده است . این جانور دارای چشم های برجسته و بیرون آمده است که هریک به طور مستقل حرکت می کند و می تواند هم زمان جهات مختلف را ببیند. این جانور آهسته حرکت می کند و زبان چسبنده بزرگی دارد که به بیرون پرتاب می کند و با آن حشرات را شکار می کند. دم باریک و بلندی دارد و می تواند به دور شاخه ها بپیچد و جابه جا شود. همچنین می تواند به سرعت رنگ پوست خود را تغییر دهد و هم رنگ محیط خود شود.
مشاهده کنید صفحه ی 123
تخم مرغ دارای جنین دارای:پوسته ی آهکی از تبخیر سریع آب جلوگیری می کند و از اجزای داخلی محافظت می کند. پرده های اطراف تخم عبارتند از : کوریون , آمینیون , آلانتوئیس و کیسه ی زرده .پرده ی کوریون در زیر پوسته قرار دارد گاز های تنفسی از این پرده انتشار می یابد.پرده ی آمینیون دارای محلول نمکی است و جنین در این مایع غوطه ور است.آلانتوئیس رگ های خونی زیاد دارد و به تنفس جنین کمک می کند. مواد زائد نیتروژن دار را نیز دفع می کند.
کیسه ی زرده اندوخته ی غذایی جنین است.
آزمایش کنید صفحه ی125
پر های پروازی . زیرا اصطکاک آن ها با هوا کمتر است.
بله – پرهایی که به طور منظم اطراف چوب پنبه قرار گرفته اند چوب پنبه را با نظم خاصی به زمین باز می گردانند.
پرهای پوششی که دارای انحنا هستند و بدن پرنده را می پوشانند زودتر خیس می شود.
پری که به نفت آغشته شده است دیرنر از پر خشک خیس می شود .
در جهت عقربه های ساعت می چرخند. هرچه سشوار به پر نزدیک شود یا سرعت چرخش آن بیشتر شود سرعت چرخش پر بیشتر می شود.
ادامه ی مشاهده کنید صفحه ی 123
پر ها در پرندگان به سه دسته ی کرک پر , پوش پر و شاه پر (پر های پروازی )تقسیم می شوند.پرها در واقع پولک های تغییر شکل یافته ای هستند که منشا پولک خزندگان است.پرندگان از کرک پر ها برای به دام انداختن هوا در لابه لای پرها به جلوگیری از اتلاف گرما استفاده می کنند.پوش پر ها هم مقاومت هوا را در برابر پرواز کاهش می دهند و بدن را حفظ می کنند .
شاه پر ها هم به پرنده قدرت پرواز می دهد که در بال ها و دم ها برای صعود و تعادل کاربرد دارد.
مقایسه کنید صفحه ی125
ساختمان پا در پستانداران متنوع است .
برخی مانند آدمی کف دست و پا روی زمین قرار می گیرد. (کف رو)
در برخی مهره ی حرکت پنجه های زمین قرار می گیرد و کف و دست پا به زمین تماس ندارد.مانند گربه و سگ.(پنجه رو(
د ر برخی ناخن دست و پا با محل اتکا به زمین است. مانند (ناخن رو) سم داران . مانند گاو و گوسفند.
انتخاب کنید صفحه ی 125
درست است.
درست است.
درست نیست. دوزیستان در دو محیط زندگی می کنند.
درست نیست. مانند اسفنج ها که حرکت نمی کنند.
درست است.
فکر کنید صفحه ی 126
با توجه به اندازه ی گیاه صورت گرفته است.
اشکال این طبقه بندی این است که بر اساس شکل ظاهر صورت گرفته و به سایر عوامل توجه نشده است و در یک زمان معین نمی توان یک گیاه را شناسایی کرد . زیرا ممکن است بوته , نهال یا درختچه باشد.
مشاهده کنید صفحه ی 128
خزه ها آب و نمک های معدنی را به وسیله ی اندام های شبیه به ریشه (ریزوئید) جذب می کنند .
این گیاهان چون آوند ندارند انتقال مواد سلول به سلول صورت می گیرد. بنابر این اندازه ی آن ها از چند میلی متر بیشتر نمی شود.
مشاهده کنید صفحه ی 129
ساختار برگ مانند خزه ها از سلول های شبیه به هم تشکیل شده است و در برگ مانند آن ها رگ برگ ها یعنی آوند های چوب و آبکش دیده نمی شود.
مشاهده کنید صفحه ی 130
یک طرف جداره ی هاگ دان نازگ و طرف دیگر آن جداره ای ضخیم و فنر مانند دارد. وقتی هاگدان می رسد جداره ی نازک ترد و شکننده می شود و دیواره ی فنر مانند جمع شده به طور ناگهانی باز شده و دانه به اطراف پراکنده می شود.
مشاهده کنید صفحه ی 131
برگ ها سوزنی شکل هستند یعنی دراز و باریک .
برگ ها دو به دو در کنار هم به وسیله ی یک غلاف به ساقه چسبیده اند.
بله – در هر برگ فقط یه رگ برگ وجود دارد.
برگ کاج در پاییز نمی ریزد و ریزش برگ ها به تدریج در طول دو تا سه سال انجام می شود.
همیشه تعداد برگ خشکیده بر روی شاخه یا زیر درخت مشاهده می شود به همین دلیل کاج را همیشه سبز می گویند.
مشاهده کنید صفحه ی 131
مخروط های بسته پولک هایشان به هم چسبیده است و رنگ سبز دارند.
مخروط های باز: در این نوع مخروط پولک ها از هم باز هستند و رنگ قهره ای دارند و بر روی شیار داخلی هر فلس دانه ای وجود دارد.مخروط های بازدانه دو به دو و در سطح شکمی پولک ها قرار دارند .دانه های کاج بال دار هستند . بال های آن ها پهن و نازک است. هنگامی دانه می افتد بال ها مانند پروانه ی هلیکوپتر می چرخد و دانه را از گیاه دور می کند.
