در مجموع 15درصد بیماران دیابتی در طول عمر، دچار زخم پای دیابتی می‌شوند که حدود 15 تا 20درصد آنها با وجود کنترل‌هایی که انجام می‌شود ، دچار قطع عضو می‌شوند.

50 درصد زخم‌های پای دیابتی قابل پیشگیری است ، اما هرچه مدت زمان بیماری و زخم بیشتر شود، احتمال قطع عضو افزایش می‌یابد. زخم پای دیابتی شایع‌ترین عوارض بیماری دیابت است.

بهبود زخم پای دیابتی از طریق درمان‌های رایج و مراقبت‌های ویژه حتی در موارد ترمیم‌پذیر بتدریج و طی مدت 2 تا 5 ماه بهبود می‌یابد. براساس برآوردهای به عمل آمده، هزینه سالانه مراقبت از زخم پای دیابتی بیش از 5 هزار دلار به ازای هر بیمار است که این هزینه جدا از هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم ناشی از قطع اندام در مراحل پیشرفته‌تر بیماری است که خود بین 20 تا 40هزار دلار محاسبه شده است.

دیابت یک بیماری خاموش است و به طور همزمان باعث از بین رفتن پا‌ها می‌شود. برای پیشگیری از این عارضه خطرناک، محققان کشورمان در تحقیقی که روی 15بیمار مبتلا به ایسکمی‌ و مبتلایان به عارضه پای دیابتی انجام دادند ، موفق شدند با استفاده از سلول‌های بنیادی به میزان 70درصد از قطع عضو در هر دو عارضه ایسکمی‌ (اختلال در خون‌رسانی به عضو ) و قطع پای دیابتی جلوگیری کنند.

دکتر محمدرضا ظفرقندی، از مجریان این تحقیق در این خصوص به خبرنگار جام‌جم گفت: درمان برخی بیماری‌ها و اختلالات عروقی با استفاده از سلول‌های بنیادی در حال حاضر به میزان محدودی در دنیا انجام شده است، در ایران نیز مطالعاتی برای اولین بار در این زمینه صورت گرفته است.

وی توضیح می‌دهد: ما در روش جدید با عنوان آنژیوژنز (ایجاد مویرگ‌های جدید با استفاده از سلول‌های بنیادی) سلول‌های بنیادی مغز استخوان بیماران را جدا و از این سلول‌های بنیادی نیز مجددا سلول‌های رگ‌ساز را جدا کردیم و سپس آنها را در محیط آزمایشگاه کشت دادیم و تکثیر کردیم، در مرحله بعد این سلول‌ها را به عضلات پای بیمار تزریق کردیم که این سلول‌ها بلافاصله بعد از تزریق در محیط شروع به مویرگ‌سازی کردند که با ایجاد این مویرگ‌ها، فرآیند گردش خون در محل به میزان قابل توجهی بهبود یافت و حالت سیاهی و دردهای پا برطرف شد. این کار به طور کلی روی 15بیمار انجام شد و در مدت 6 ماه به میزان 70درصد نتیجه مطلوب به دست آمد.

وی ادامه می‌دهد: استفاده از سلول‌های بنیادی در جلوگیری از قطع پای دیابتی و درمان عارضه ایسکمی‌ در مواردی که بیماری به مرحله حاد رسیده، بسیار کارساز است، در واقع در مواردی که بیماری به مرحله حاد رسیده، بیمار با درد شدید مواجه شده و هیچ درمان دیگری برای این عارضه وجود نداشته باشد و در عین حال پای بیمار نیز در معرض خطر قطع شدن باشد، می‌توان از این روش برای درمان بیمار استفاده کرد.

به گفته دکتر ظفرقندی، این روش درمانی در حال حاضر مرحله تحقیقاتی خود را طی می‌کند و در آینده ارائه خدمات عمومی‌ برای سایر بیماران امکان‌پذیر خواهد بود، چرا که باید برنامه‌ریزی دقیقی شامل هزینه‌سنجی، امکان‌سنجیو ... نیز در نظر گرفته شود که این کار روال خاص خود را دارد.

رقیه نوری